Emilia-Romania – region w północno-wschodnich Włoszech, leżący nad Morzem Adriatyckim i graniczący od północy z Lombardią i Wenecją Euganejską, od zachodu z Ligurią i Piemontem, a od południa z Toskanią i Marche. Jak nazwa wskazuje składa się z dwóch okręgów stykających się w stolicy regionu – Bolonii, która jest zarówno miastem kultury jak i gastronomiczną metropolią. Okręg Emilia (znajdujący się na zachód od stolicy) wyróżnia się bogactwem zabytków skupionych w miastach, natomiast okręg Romania (na wschód od stolicy) obejmuje swym zasięgiem głównie obszary Morza Adriatyckiego.
Podstawą kuchni Emilii są makaron, masło i wieprzowe wędzonki , natomiast w Romanii częściej spotkamy oliwę, ryż a mięso bardzo często podaje się z grilla.
Szynka parmeńśka
Jednym z najważniejszych produktów regionalnych Emilii-Romanii jest szynka parmeńska, której znakiem rozpoznawczym jest znak korony z napisem „Parma”. Ceniona jest za delikatny, słodki smak z dodatkiem soli. Okres dojrzewania mięsa wynosi co najmniej 24 miesiące. Prawidłowo przygotowana szynka ma jasnoczerwony kolor z dodatkiem koloru białego pochodzącego z warstwy tłuszczu.
Festival del Prosciutto di Parma (Festiwal Szynki Parmeńskiej)
Szynka ta doczekała się nawet swojego festiwalu. Jest to Festival del Prosciutto di Parma (Festiwal Szynki Parmeńskiej) podczas którego głównym punktem programu są „drzwi otwarte” . Fabryki szynki otwierają wtedy swoje drzwi dla publiczności i udostępniają zwiedzającym sale produkcyjne oraz oferują wzięcie udziału w darmowej degustacji. Producenci wyjawiają sekrety produkcji szynki parmeńskiej. Podczas festiwalu warto odwiedzić Muzeum Szynki Parmeńskiej i Salami (Museo del Prosciutto e dei Salumi di Parma), które urządzone jest wewnątrz starożytnego Foro Boario w Langhirano. W całym regionie można skorzystać z degustacji szynki wraz z najlepszymi winami.
Festiwal Mortadella Please
Innym produktem, który również doczekał się swojego festiwalu jest mortadela. Co roku w październiku organizowany jest Festiwal Mortadella Please w miejscowości Zola Predosa w prowincji Bolonia. Mortadella (mortadela) wytwarzana jest z mięsa wieprzowego, uszlachetniona winem, wytwarzana zwykle z czosnkiem, ziarnami pieprzu albo pistacjami.
Parmigiano reggiano
Z regionu Emilia-Romania pochodzi znany na całym świecie parmezan (parmigiano reggiano) – ser wytwarzany z mleka krowiego, dojrzewający nawet dwa, trzy lata, charakteryzujący się specyficznym smakiem, spożywany najczęściej po utarciu.
Aceto balsamico
Kolejnym produktem charakterystycznym dla tego regionu jest ocet balsamiczny (Aceto balsamico)produkowany z białych winogron Trebbiano z Modeny lub Reggio Emilli. Na początku podgrzewany jest moszcz z winogron, a następnie odparowywany tak, aby osiągnąć ciemnobrązowy syrop, który poddawany jest fermentacji poprzez dodanie starego octu winnego. Następnie trwa bardzo długi etap leżakowania. Aby ocet był gotowy i dobrej jakości musi leżakować co najmniej 12 lat. Jest wyjątkowo aromatyczny i bardzo drogi. Charakteryzuje się głęboką, ciemną barwą. Niezastąpiony jako dodatek do mięs, serów, sałatek, jak również sosów i majonezów.
Na uwagę zasługują również makarony. Spotkamy tu makarony mające różne kształty (romby, wstążki, kwadraty, prostokąty, rurki) i występujące w wielu postaciach wypełnione różnymi nadzieniami (z mięsa, sera, warzyw), podawane z różnymi sosami. Produkowane są według stałej receptury z mąki pszennej lub semoliny i jajek. Niektóre z makaronów ( pierożki ravioli, cappelletti lub tortellini) spotkać możemy w towarzystwie masła szałwiowego lub lekkiego sosu pomidorowego. Inne (takie jak np. tegliatelle) podaje się z ostrzejszymi sosami (serowymi, grzybowymi, śmietanowymi, szynkowymi czy rybnymi) albo sosami na bazie oliwy i czosnku (spaghetti i linguine) jak również z sosami na bazie owoców morza. Do długich i cienkich makaronów jak również do farfalle i pierożków podaje się sos Pesto. Do makaronów w kształcie rurek doskonale nadaje się sos pomidorowo-rybny.
Odwiedzając region Emilia-Romania warto spróbować takich smakołyków jak: torte salate (tort pikantny), piadina, tigella i crescentina (chrupiące płaskie chleby) oraz erbazzone (ciasto nadziewna szpinakiem lub botwiną).
Na uwagę zasługuje też pyszna zupa rybna o nazwie brodetto.
Desery w tym regionie składają się przeważnie z owoców takich jak: brzoskwinie, czereśnie, truskawki, gruszki, melony, orzechy, nektaryny oraz kasztany (w Apeninach). Popularne są różnego rodzaju tarty, słodkie ravioli, tortelli, sorbety, szrlotki oraz lody. Znanym deserem tego regionu jest deser z biszkoptów i kremu waniliowego o nazwię Zuppa Inglese. Podawany najczęściej z filiżanką mocnego espresso. Innym przykładem jest kruche ciasto maślane o nazwie bensone. Spotkać je można najczęściej w kształcie litery S i doskonale pasuje do popołudniowej herbaty.
Wina to popularne czerwone Lambrusco, Sangiovese oraz białe – Albana di Romagna. Warto spróbować też wysokoprocentowego likieru z orzechów włoskich o nazwie Nocino.