Oliwki są „stare jak świat”. W diecie śródziemnomorskiej prawdopodobnie tak powszechne jak w polskiej ziemniaki. A skoro bezsprzecznie kuchnia śródziemnomorska jest jedną z najzdrowszych na świecie, chcemy Was do jedzenia oliwek zachęcić.
Pierwsze było drzewko oliwne.
W tradycji greckiej, kiedy rodzi się dziecko, jego rodzice sadzą drzewko oliwne. Drzewko i dziecko dorastają razem, a po 6 latach drzewko rodzi pierwsze owoce. Przeżyje swego rówieśnika a także jego wnuki i prawnuki – drzewka oliwne żyją bowiem zwykle od 300 do nawet 600 lat.
W wielu kulturach i religiach drzewo oliwne ma znaczenie symboliczne. Według mitologii greckiej Zeus, władca Olimpu, obiecał Półwysep Attycki temu, kto ofiaruje ludziom najcenniejszy i najbardziej wartościowy dar. Posejdon uderzywszy trójzębem w skałę Akropolu sprawił, że wypłynęła zeń słona woda. Atena zaś zasadziła drzewo oliwne a powstałą oliwę ludzie zaczęli używać do lamp oraz do pieczenia potraw, czym, jak nietrudno się domyślić, zdeklasowała swojego przeciwnika.

Najbardziej znane odmiany oliwek:
Cechami charakterystycznymi oliwek są kolor i wielkość. Ich barwa zależy od stopnia dojrzałości. Wszystkie owoce w pełni dojrzałe mają kolor ciemnofioletowy lub czarny. Wiele oliwek przeznaczonych do konsumpcji zbiera się; gdy są jeszcze zielone i poddaje się je przeróbce lub konserwacji. Wielkość i kształty tych owoców są zależne od odmiany drzew . Trudno zliczyć ilość gatunków oliwek – w zasadzie każdy kraj ma wieloletnią tradycję uprawiania własnych odmian, które gdzie indziej nie występują. Swoisty mikroklimat stwarza lokalnie szczególne warunki uprawy dając nieograniczone bogactwo smaków do wyboru.
Z tych najbardziej znanych i popularnych wymienić warto odmiany:
- Hojiblanca – pochodzi z Hiszpanii odmiana o dużych okrągłych owocach. Zawartość oliwy w miąższu wynosi nawet 25% a oliwa jest bardzo wartościowa (wysoka zawartość NNKT, niska nasyconych kwasów tłuszczowych)
- Gordal – znana też pod nazwą :Queens – również z Hiszpanii – odmiana znana z wyśmienitego smaku.
- Megaritiki – odmiana grecka, jako jedna z niewielu odmian jest też zbierana również w fazie dojrzałej i dopiero marynowana w solance.
- Kalamata – podróżujący do Grecji znają tę odmianę bardzo dobrze – przeznaczona najczęściej do spożycia, rzadko do wytwarzania oliwy.
- Maraiolo – oliwki włoskie, uprawiane głównie w Umbrii – cenione ze wysoką zawartość polifenoli i skwalenu.
- Nocerala del Belice również włoskie, uprawiane na Sycylii. Oliwki te najczęściej zatapia się jako zielone w różne zalewy. Mają dużo miąższu , doskonale nadają się do spożycia w formie przystawki.
Czarne, czy zielone?
Zasadniczo to ta sama oliwka. Kolor wynika z fazy dojrzałości owocu. Wybór między zieloną – mniej dojrzałą, a dojrzalszą – czarną, to już tylko kwestia preferencji smakowych. Niektórzy uważają, że czarne są delikatniejsze w smaku, ale jako bardziej dojrzałe, mają więcej kalorii. W obu przypadkach owoce należy najpierw poddać obróbce, która polega na zakonserwowaniu ich w solance. Dzięki temu tracą niesmaczną goryczkę zachowując wszystkie wartości odżywcze. Jest wiele sposobów konserwowania oliwek. Mogą być moczone w solance. Owoce zalewane są roztworem wody i soli (1 l/ 100 g soli/1 kg owoców) i tak sobie leżakują przez ok 6 tygodni. Istotne jest ich regularnie mieszanie by równomiernie się „nasączyły”. Innym sposobem jest konserwowanie bez użycia płynów – na sucho w soli. Układa się oliwki w koszu wysypanym solą morską i codziennie przekłada się warstwy dla równomiernego zasolenia. Takie oliwki są charakterystycznie pomarszczone.
Warto wiedzieć, że bardzo popularne jest tzw, czernienie oliwek, czyli nadawanie ciemnej barwy oliwkom zbieranym w fazie mniej dojrzałej, poprzez poddanie ich działaniu glukonianu żelaza. Jest związek syntetyczny o symbolu E- 579 który otrzymywany poprzez reakcję siarczanu żelaza z glikonianem wapnia. Nie doszukaliśmy się informacji na temat jego szkodliwego wpływu na zdrowie. Warto mieć jednak na uwadze, że smak takiej oliwki nie będzie taki sam, jak owocu zebranego w fazie bardzo dojrzałej.

10 powodów , dla których warto dodać oliwki do jadłospisu:
- Stanowią źródło „dobrego cholesterolu” a ten z kolei chroni przed chorobami sercowo-naczyniowymi.
- Zwalczają nadmiar wolnych rodników odpowiedzialnych za starzenie się komórek.
- Wzmacniają odporność. Oliwki przed zapakowaniem do puszek, czy słoików poddawane są procesowi kiszenia, więc- podobnie jak kiszonki- stają się doskonałym źródłem witaminy C i pomogą oczyścić organizm z toksyn.
- Przyspieszają przemianę materii dzięki zawartości błonnika, zwłaszcza w oliwkach zielonych
- Pomagają oczyścić organizm z toksyn dzięki sprawniejszej pracy przewodu pokarmowego.
- Korzystnie wpływają na układ nerwowy ponieważ zawierają fosfolipidy, które chronią włókna nerwowe przed uszkodzeniem.
- Mają mniej kalorii niż się powszechnie sądzi. 100 g owoców ma 150 kcal. W przeciwieństwie do orzechów, z których również wytwarza się oleje (ok 700 kcal) to i tak niewiele, a tłuszcz, którego się tak obawiamy to zdrowe i pożyteczne nienasycone kwasy tłuszczowe (nnkt)
- Oliwki są źródłem witamin( z grupy B, prowitaminy A, witaminy C i E) oraz mikroelementów: (fosfor, potas, żelazo, miedź i sporo błonnika)
- Są pyszne, a na pewno niebanalne w smaku, mają charakterystyczny smak nie dający się porównać z żadnym innym, choć wariacji smakowych oliwek są chyba setki.
- Można je w kuchni przyrządzać na wiele sposobów, na zimno, na ciepło, faszerowane, marynowane, jako dodatek do dań, np. pizzy…. Ogranicza nas tu tylko wyobraźnia.
Włoskie oliwki w ofercie naszego sklepu :
W naszym sklepie internetowym znajdziecie Państwo zielone oliwki z Kalabrii i Sycylii. W róznych zalewach, z pestką i bez. Zapraszamy do skosztowania.
Teksty żródłowe:
Lehari.G Olwa i oliwki.
https://przystaneknauka.us.edu.pl/
Fotografie dzieki uprzejmości: https://www.terrefrancescane.com/it/